Tam thất là một vị thuốc bệnh với công năng hiệu quả thần kì

Tam thất hay còn có các tên gọi khác như kim bất hoán, tam thất điền, huyền sâm. Tên khoa học: panax notogingseng (Burk. ) F. H. Chen. ), Họ bì. (Araliaceae). Nó là một loại thảo dược có từ xa xưa, có giá trị tương đương với nhân sâm. Giã nát với mật ong, hầm gà. Nó là một thực phẩm và giải pháp mà nhiều người đã quen thuộc.

Hầu hết chúng đều có thể được bào chế làm thuốc, tuy nhiên phổ biến nhất vẫn là rễ và củ. Về thành phần hóa học, củ tam thất chứa saponin, tinh dầu, flavonoid, phytosterol, polysaccharid… theo Đông y,chúng có vị ngọt, hơi đắng. Vào kinh can và thận Tác dụng tiêu huyết ứ, tiêu thũng làm tăng cường sức mạnh cá nhân. Dùng cho các trường hợp chảy máu dưới da và phủ tạng, chấn thương, tiện huyết, rong huyết, niệu huyết, thổ huyết, suy nhược, bệnh mạch vành, rong kinh, đau thắt ngực, mạch máu, tăng lipid máu . liều lượng 3-10g mỗi ngày bằng cách sắc, hãm hoặc truyền. Nghiền thành bột cho 1-1,5 g nước giải khát.

Dùng để trị các bệnh

Bài 1: Hoạt huyết đan: kim bất hoán 6g, hoa nhụy thạch (nung) 20g, huyết dư than 8g. Tất cả nghiền bột uống, mỗi lần 8g, ngày uống 2 lần. Trị chảy máu cam, đại tiểu tiện ra máu.

Bài 2: kim bất hoán 60g, bạch chỉ 60g, hổ phách 30g, đại giả thạch 30g. Tất cả nghiền thành bột mịn, trộn đều. Mỗi lần dùng 2,5g; ngày uống 3 lần, chiêu với nước đun sôi. Trị các chứng xuất huyết nội tạng.

Bài 3: Thang tam thất: kim bất hoán 12g, bạch mao căn 40g, ngó sen 4g, sinh địa 12g, xuyến thảo 12g, câu kỷ tử 20g, hạt sen 40g, thạch cao 4g. Sắc uống ngày 1 thang. Trẻ em giảm bớt liều. Trị ban tím do giảm tiểu cầu trong máu.

Hầu hết các bộ phận của tam thất Bắc đều có thể điều chế làm thuốc chữa bệnh, tuy nhiên, được sử dụng phổ biến là rễ và củ.

Hóa ứ giảm đau:
Bài 1: Bột tam thất: tam thất 6-12g, nghiền thành bột. Mỗi lần uống 1-2g, chiêu bằng nước đun sôi. Trị đau do chấn thương, bị đánh, ngã.

Bài 2: tam thất, nhân sâm, liều lượng bằng nhau, nghiền thành bột. Mỗi lần uống 2g, ngày uống 2 lần. Trị tim đau thắt.

Hóa ứ tiêu nhọt: kim bất hoán liều lượng vừa đủ, mài với giấm mà bôi. Dùng khi ứ huyết ngưng trệ gây nhọt loét sưng đau. Ngoài ra còn trị vết thương rắn độc cắn.

Dùng làm trong nấu ăn

Tam thất tán: kim bất hoán tán bột 4-6g. Uống cùng với nước hồ hoặc chút rượu. Dùng cho người bị kiết lỵ, đại tiện xuất huyết, chấn thương đụng giập, sưng nề.

Rượu hầm tam thất ngó sen trứng gà: kim bất hoán 3g, nước ép ngó sen 200ml, rượu nhạt 150ml, trứng gà 1 quả. Tam thất tán mịn, trứng bỏ vỏ, đun cách thủy và khuấy đều cho chín. Ăn ngày 1 lần. Dùng cho các trường hợp thổ huyết, khái huyết tiện huyết, xuất huyết dạ dày ruột.

Gà hầm tam thất: gà 1 con khoảng 1kg (gà mái hoặc gà ác), tam thất 20g. Gà làm sạch, kim bất hoán  tán bột cho trong bụng gà, hầm cách thủy cho chín, thêm gia vị. Dùng rất tốt cho người bị suy nhược, khí huyết hư, ăn kém mệt mỏi, da tái nhợt thiếu máu.

Gà giò hầm tam thất quế chi: gà 1 con (gà giò hoặc gà đen), kim bất hoán 20g, quế chi 6g, tiểu hồi vài nhánh, thêm gia vị hầm chín, ăn thịt gà, nước canh gà với bột tam thất. Ngày 1 lần, đợt dùng 5-10 ngày. Món này rất tốt cho chị em bị viêm tử cung phần phụ.

Canh tam thất trứng gà tây thảo mai mực: trứng gà 2 quả, tkim bất hoán bột 6g, ô tặc cốt 20g, tây thảo 10g. Trứng khoét lỗ nhỏ, cho 3g bột kim bất hoán vào 1 quả; bịt kín lỗ khoét, cho vào nồi cùng dược liệu và lượng nước thích hợp, đun sôi. Khi trứng chín, đập bỏ vỏ trứng, thêm gia vị thích hợp, ăn trứng và nước canh. Món này tốt cho chị em kinh nguyệt kéo dài 8-10 ngày, lượng ít, rỉ rả, có máu cục, đau quặn vùng hố chậu.

Cấm kỵ

Phụ nữ có thai, người huyết hư không ứ không được dùng./.

Nguồn: suckhoedoisong.vn